Masz dodatkową pracę? Do 5 października zarejestruj się do Self Assessment

Dorabiasz w weekendy jako freelancer, wynajmujesz pokój, a może sprzedajesz online przez Vinted lub Etsy? Jeśli Twoje dochody z tych źródeł przekraczają £1000 rocznie, musisz zarejestrować się w systemie Self Assessment, czyli brytyjskiego systemu samodzielnego rozliczania podatku. Zwykle dotyczy osób z dochodami poza PAYE (Pay As You Earn), które przekraczają określone progi dochodowe poza etatem z odprowadzanym automatycznie podatkiem.

W tym artykule wyjaśniamy, kto musi się zarejestrować do systemu Self Assessment, czym jest i jak zdobyć numer UTR, jak założyć konto Government Gateway i co przygotować, aby złożyć swoje rozliczenie samozatrudnienia w UK na czas. Pamiętaj: do 5 października musisz się zarejestrować, a do 31 stycznia złożyć zeznanie i zapłacić podatek.

Kto musi się zarejestrować w systemie Self Assessment i do kiedy?

Nie każdy mieszkaniec Wielkiej Brytanii musi wypełniać Self Assessment, ale jeśli uzyskujesz dochód spoza PAYE, obowiązek ten może dotyczyć również Ciebie. Rejestracja do Self Assessment jest konieczna m.in. wtedy, gdy:

  • rozpocząłeś działalność jako sole trader (samozatrudniony),
  • wynajmujesz nieruchomość,
  • wynajmujesz pokój i dochód z takiego wynajmu przekracza £7,500 (Rent-a-Room Scheme)
  • sprzedajesz towary online (np. przez eBay, Etsy, Vinted, itp),
  • jesteś dyrektorem spółki z dodatkowymi dochodami,
  • masz dochody z zagranicy, które muszą być wykazane w UK.

Masz dochody z zagranicy – w większości przypadków musisz je wykazać w zeznaniu Self Assessment, nawet jeśli są opodatkowane w kraju ich pozyskania. Zasady zależą od umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania między danym krajem a Wielką Brytanią.

Jeśli rozpocząłeś dodatkową działalność w roku podatkowym zakończonym 5 kwietnia 2025, masz czas do 5 października 2025, aby się zarejestrować. Twoje zeznanie i płatność muszą być złożone do 31 stycznia 2026.

Jakie są najczęściej popełniane błędy w tym zakresie? Najpopularniejsze pomyłki to mylenie Self Assessment z PAYE, zapominanie o dochodach z Polski lub zwlekanie z rejestracją do stycznia, co często kończy się karami za spóźnienie.

Numer UTR – co to jest i jak go uzyskać?

Numer UTR, czyli Unique Taxpayer Reference, to indywidualny numer podatnika nadawany przez HMRC. Bez niego nie możesz złożyć deklaracji Self Assessment ani dodać tej usługi w swoim koncie online. Aby uzyskać numer UTR, zarejestruj się w systemie Self Assessment na stronie GOV.UK (formularz „Register for Self Assessment and get a tax return”). W formularzu należy podać:

  • numer ubezpieczenia NI (National Insurance),
  • adres zamieszkania w Wielkiej Brytanii,
  • datę rozpoczęcia działalności lub źródła dodatkowych dochodów,
  • opis działalności (np. „freelance graphic design”).

Po wysłaniu wniosku HMRC wysyła list z UTR na Twój adres, co ma miejsce zwykle w ciągu 10 dni roboczych. Upewnij się, że dane adresowe są aktualne – błędny adres może opóźnić całą procedurę.

Jak założyć konto Government Gateway i powiązać je z HMRC?

Aby zarządzać swoim rozliczeniem online, potrzebujesz konta Government Gateway – to portal, przez który logujesz się do systemu HMRC. Proces zakładania jest prosty i zawiera się w kilku krokach:

  1. Wejdź na GOV.UK – HMRC online services.
  2. Wybierz opcję „Create sign in details” i podaj swój e-mail.
  3. Ustaw hasło i zapisz User ID, który otrzymasz.
  4. Upewnij się, że rejestrujesz konto jako osoba fizyczna (individual), a nie jako organisation, jeśli rozliczasz się jako samozatrudniony.
  5. Zweryfikuj swoją tożsamość – może być potrzebny paszport, dowód lub dane z karty kredytowej.

Dodanie usługi Self Assessment

  1. Po zalogowaniu do konta wybierz „Add a tax, duty or scheme” → „Self Assessment”. Wprowadź numer UTR, a następnie potwierdź aktywację. Kod potwierdzający może przyjść listownie w ciągu kilku dni – bez niego nie złożysz deklaracji.
  2. Porada: Zapisz dane logowania w bezpiecznym miejscu i nie zakładaj kilku kont Government Gateway, bo utrudni to kontakt z HMRC.

Ostatni krok: co przygotować, aby złożyć zeznanie do 31 stycznia?

Gdy posiadasz już numer UTR i aktywne konto Government Gateway, możesz przygotować się do złożenia deklaracji. To etap, w którym zbierasz wszystkie niezbędne dokumenty. Do tego celu będziesz potrzebować:

  • zestawienie przychodów i kosztów (np. faktury, rachunki),
  • dokumenty od pracodawcy – P60, P45 lub P11D,
  • informacje o dochodach z wynajmu lub sprzedaży online,
  • dane o dochodach z Polski (jeśli dotyczą roku podatkowego w UK),
  • numer konta bankowego, z którego zapłacisz podatek.

Jeśli jesteś samozatrudniony, przygotuj zestawienie przychodów i kosztów za dany rok podatkowy (od 6 kwietnia do 5 kwietnia). Warto też zachować kopie faktur, rachunków i potwierdzeń płatności przez 5 lat od terminu złożenia zeznania – HMRC może ich zażądać przy kontroli.

Jakich błędów należy unikać? Przede wszystkim – nie czekaj do ostatniego dnia! Spóźnienie po 31 stycznia oznacza automatyczną karę. Częsty problem to również nieuwzględnienie dochodów z Polski. Jeśli wolisz, zleć rozliczenie księgowemu – zaoszczędzisz czas i nerwy.

Zleć rozliczenie Self Assessment doświadczonym specjalistom

Jeśli uzyskujesz dodatkowe dochody w UK z freelancingu, wynajmu czy sprzedaży online, pamiętaj o obowiązku rejestracji do Self Assessment. Zdobądź swój numer UTR, załóż konto Government Gateway i przygotuj wszystkie niezbędne dokumenty, dzięki którym będziesz mógł złożyć zeznanie do 31 stycznia.

Nie ryzykuj kar za spóźnienie – do 5 października zgłoś się do systemu, a jeśli nie wiesz, od czego zacząć, skontaktuj się z Essence Accounting. Wsparcie naszego zespołu pozwoli Ci przejść cały proces bez stresu i przygotować rozliczenie samozatrudnienia w UK zgodnie z obowiązującym terminem.

Podobne wpisy